Наталля Радзіна: Прэс-канферэнцыя Пуціна і Лукашэнкі ў Крамлі была пастаноўкай
- 14.03.2025, 19:52
Дыктатары напрошваюцца на жорсткі адказ Захаду.
Галоўная рэдактарка сайта Charter97.org Наталля Радзіна дала вялікае інтэрв'ю YouTube-каналу вядомага журналіста Яўгена Кісялёва.
Галоўныя тэмы размовы - візіт Лукашэнкі ў Крэмль і супольная прэс-канферэнцыя Пуціна і беларускага дыктатара.
Яўген Кісялёў спытаў, ці выпадкова ў адзін дзень з Лукашэнкам у Маскве апынуўся спецпрадстаўнік прэзідэнта ЗША Стыў Уіткаф. Наталля Радзіна мяркуе, што гэта супадзенне, але Пуцін выкарыстоўваў прыезд Лукашэнкі ў сваіх мэтах:
- Пра візіт Лукашэнкі стала вядома яшчэ на мінулым тыдні, а перамовы паміж ЗША і Украінай у Джыдзе прайшлі ў гэты аўторак. Калі Украіна пагадзілася на 30-дзённае спыненне агню, Трамп адправіў Уіткафа ў Маскву.
Думаю, візіт Лукашэнкі тут быў дарэчы. Нездарма сустрэча з беларускім дыктатарам адбылася напярэдадні сустрэчы з Уіткафам. Бо прэзідэнт Расеі павінен спачатку сустрэцца са спецпрадстаўніком прэзідэнта ЗША, але Пуцін аддаў перавагу свайму галоўнаму супольніку, суагрэсару ў вайне супраць Украіны - Лукашэнку.
Мяркуючы з прэс-канферэнцыі, якая прайшла ў Крамлі, Лукашэнка і Пуцін абмяркоўвалі далейшае ўзаемадзеянне расейскага і беларускага войска ў вайне супраць Украіны. Заявы двух дыктатараў паказалі, што Расея будзе працягваць вайну з актыўнай дапамогай беларускага дыктатара. Гэта пацвярджаецца абменам граматамі аб ратыфікацыі дамовы аб гарантыях бяспекі ў рамках “саюзнай дзяржавы”.
Для мяне стала відавочным, што Пуцін адмаўляецца ісці на 30-дзённае спыненне агню. Ён адразу пачаў казаць пра “поспех у Курскай вобласці”, “ўзяцце Суджы” і “праблемы на фронце для ўкраінцаў”, што нібыта замірэнне будзе выгаднае для Украіны. Расея, паводле ягоных слоў, ісці на гэта не мае намеру.
Таму не трэба цешыць сябе ілюзіямі, што ў выніку ўгавораў з боку прэзідэнта ЗША Пуцін спыніць вайну. Гэта відавочна і Украіне, і Еўропе, якая нарэшце прачнулася і заявіла аб стварэнні сур'ёзнага абароннага звязу.
Беларуская журналістка расказала пра магчымыя тэмы перамоў Пуціна і Лукашэнкі:
- Магчыма, Пуцін і Лукашэнка маглі абмяркоўваць (і гэта будзе перададзена спецпасланніку ЗША Уіткафу), што на тэрыторыі Беларусі будуць размешчаныя расейскія вайсковыя базы, што прадугледжваецца Дамовай аб гарантыях бяспекі ў рамках “саюзнай дзяржавы”.
Магло абмяркоўвацца размяшчэнне ядзернай зброі і пашырэнне расейскага вайсковага кантынгенту. Пра гэта раней заяўляў і прэзідэнт Украіны Зяленскі, і Інстытут вывучэння вайны. У дакладзе ISW гаварылася, што на тэрыторыі нашай краіны можа быць размешчана 10-12 дывізій - блізу 100 тысяч расейскіх вайскоўцаў.
Меркаванні экспэртаў наконт ядзернай зброі разыходзяцца. Хутчэй за ўсё, пакуль яна фізічна ў Беларусі не прысутнічае, бо ў краіне не пабудаваны спецыяльныя сховішчы. Аднак, магчыма, грошы ў іх будаўніцтва будуць укладзеныя (ці гэта ўжо адбылося), а тактычныя ядзерныя ракеты з'явяцца на тэрыторыі маёй краіны.
Думаю, што ў адказ на гэта ядзерныя ракеты будуць размешчаныя ў Польшчы, аб чым ужо заявіў прэзідэнт Анджэй Дуда. Ён просіць ЗША перакінуць сваю ядзерную зброю. Мы ведаем, што Францыя прапануе еўрапейскім краінам свой ядзерны парасон. Французская ядзерная зброя можа з'явіцца ў Румыніі і ў той жа Польшчы. Адказ на правакатыўныя дзеянні Пуціна і Лукашэнкі будуць неадкладна.
Магло абмяркоўвацца пытанне таго, каб на тэрыторыю Украіны ў якасці "міратворцаў" былі ўведзеныя беларускія войскі. Але мы выдатна разумеем, што гэта супольнае з Расеяй войска. Ніякімі пасярэднікамі, а тым больш міратворцамі, вайскоўцы з падкантрольнага Расеі АДКБ не могуць быць. Калі мы гаворым аб рэальным замірэнні, то на тэрыторыі Украіны павінны быць размешчаныя міратворчыя войскі з Еўразвязу і NАТО - Францыі, Вялікабрытаніі.
Галоўная рэдактарка сайта Charter97.org звяртае ўвагу на пастановачны характар заяў двух дыктатараў:
- Ёсць адчуванне, што прэс-канферэнцыя Пуціна і Лукашэнкі была праведзеная, каб расейскі дыктатар мог выказаць сваю пазіцыю аб магчымасці замірэння паміж Расеяй і Украінай. Былі зададзеныя загадзя падрыхтаваныя і завізаваныя пытанні журналістаў прэзідэнцкіх пулаў. Відаць, у гэты час спецпасланнік прэзідэнта ЗША вымушаны быў чакаць у калідоры, калі ж абодва дыктатары правядуць сустрэчы і прэс-канферэнцыі, якія, увогуле, ніякага значэння не мелі. Дамова аб бяспецы была падпісаная яшчэ ў снежні.
Сустракацца толькі для таго, каб абмяняцца граматамі аб ратыфікацыі або падпісаць дакументы аб роўных правах грамадзян "саюзнай дзяржавы", дамова аб "мерах абароны грамадзян ад неабгрунтаванага пераследу з боку замежных дзяржаў" (як разумею, гэта адказ на выдачу ордэра на арышт) Пуціна з боку Гаагі і магчымую выдачу такога ордэра Лукашэнкі), не варта.
Наталля Радзіна мяркуе, што Трамп усё ж пяройдзе да жорсткага ціску на пуцінскі рэжым:
- Як толькі Трамп прыйшоў да ўлады, калі вы памятаеце, мы з вамі казалі, што амерыканскі прэзідэнт зробіць усё, каб угаварыць Пуціна па-добраму спыніць вайну. Аднак ён гэтага не даб'ецца, бо ў Расеі зусім іншыя геастратэгічныя планы. Урэшце ЗША давядзецца прымаць самыя смелыя меры - і ўзмацняць жорсткасць тых санкцый, якія ёсць, і ўзбройваць Украіну, і зніжаць кошт нафты, пра што Трамп казаў падчас сваёй перадвыбарнай кампаніі. І гэта, безумоўна, зможа спыніць вайну, бо прывядзе да разбурэння вайсковага эканамічнага патэнцыялу Расеі.
Яўген Кісялёў звярнуў увагу на фразу Трампа аб тым, што "толькі прэзідэнт ЗША ведае, чаму Пуцін пойдзе на саступкі". Наталля Радзіна высунула сваю версію, пра што можа ведаць Трамп:
- Думаю, прэзідэнт ЗША разумее рэальны стан расейскай эканомікі. Расеі вельмі цяжка весці гэтую вайну. Ёсць праблемы і з узбраеннямі, і з асабовым складам. Мабілізацыю расейскія ўлады праводзіць баяцца, асцерагаючыся грамадскіх хваляванняў. Бо ахвочых ісці ваяваць ва Украіну, нягледзячы на вялізныя выплаты, становіцца ўсё менш.
Гонка ўзбраенняў, у якую ўжо ўвайшла Расея, будзе вымотваць і беларускі, і расейскі рэжымы. Нават на прэс-канферэнцыі Пуціна і Лукашэнкі гучала пытанне аб 800 мільярдах еўраў, якія будуць укладзеныя ў абарону Еўропы. Іх гэта моцна хвалюе. Расея збіраецца нарошчваць вайсковую прамысловасць, забіваючы сваю абарону. Трамп цудоўна пра гэта ведае. А калі разам да гэтага будуць уводзіцца жорсткія санкцыі супраць энэргетычнага сектара, а кошты на нафту будуць зніжацца, рэжым Пуціна абрынецца.
Яўген Кісялёў спытаў, ці мог беларускі дыктатар ездзіць у Крэмль па грошы. Наталля Радзіна пацвярджае гэтую версію:
- Лукашэнка ездзіў і па новыя крэдыты. Цалкам відавочна, што ў абмен на гэтую ўсебаковую падтрымку, якую дыктатар дае Расеі, ён хацеў бы атрымаць энергарэсурсы, нафту і газ заніжанымі коштамі, безадсоткавыя крэдыты, якія падсілкоўваюць эканоміку рэжыму ўжо шмат гадоў.
Пуцін пацвердзіў на іх прэс-канферэнцыі, што Расея прадоўжыць субсідаваць беларускую эканоміку, а нафта і газ будуць пастаўляцца вельмі выгадным для беларускага рэжыму коштам. У абмен, натуральна, Беларусь будзе выкарыстоўвацца Расеяй у якасці палігона, а з нашай тэрыторыі прадоўжаць зыходзіць пагрозы як на адрас Украіны, так і - краін Балтыі і Польшчы.
Яўген Кісялёў выказаў меркаванне, што на сустрэчы ў Крамлі магло абмяркоўвацца пытанне замены Лукашэнкі. Галоўная рэдактарка сайта Charter97.org адмаўляе магчымасць такой размовы:
— Пуцін не будзе мяняць старога праверанага Лукашэнку, бо гэта прывядзе да разбурэння старанна адбудаванай вертыкалі ўлады і дэстабілізацыі сітуацыі ў краіне. Адзначу, што гэта быў першы візіт дыктатара ў РФ пасля сфальсіфікаваных "выбараў" у Беларусі, якія беларусы масава байкатавалі. Лукашэнка выхваляўся, што за яго нібыта прагаласавала 86% насельніцтва. Усім зразумела, што лічбы абсалютна фальшывыя, усё бачылі пустыя ўчасткі як у Менску, так і ў іншых беларускіх гарадах. Нягледзячы на ціск і пагрозы, беларусы не пайшлі галасаваць за дыктатара. Гэта была вялізная аплявуха для Лукашэнкі.
Яшчэ большую неадэкватнасць Лукашэнка праявіў, калі сказаў Пуціну, што, маўляў, "глядзіце, колькі за мяне прагаласавала", "яны і ў варожай Польшчы за мяне галасавалі". І там быў нібыта рэкорд прыход выбарцаў. Ён не ў курсе, што за мяжой ніякага галасавання не было. Бо было зразумела, што ўся эміграцыя прагаласуе супраць Лукашэнкі. Аднак дыктатар і гэтага не ведае. Ён прыбывае ў нейкім сваім паралельным свеце.
Наталля Радзіна адзначае, што Лукашэнка нездарова выглядаў у Крамлі:
- У кадр ужо не ўлазіць, дыхавіца, яму цяжка казаць стоячы. Відавочныя сур'ёзныя праблемы са здароўем - лёгкімі, сэрцам, іншыя хранічныя захворванні. Але Лукашэнка “хворы на ўладу”, ён не ўяўляе сябе па-за пасадай прэзідэнта, хаця ён ніякі не прэзідэнт, а ўзурпатар. Лукашэнка ўвесь час баіцца, што яго хтосьці можа замяніць.
Днямі ў Беларусі змянілі прэм'ер-міністра. Пяць гадоў узначальваў урад Раман Галоўчанка, які прыйшоў на гэтую пасаду з пасады кіраўніка ваенна-прамысловага комплексу, выпускнік МДІМЗ. Доўгі час усе экспэрты наперабой казалі, што ён можа стаць пераемнікам Лукашэнкі. Калі не пераемнікам - стаўленікам Масквы. Замяніць дыктатара, калі той не зможа выконваць свае абавязкі ці стане непатрэбным. Аднак Лукашэнка наспех увёў змены ў Канстытуцыю. Калі кіраўнік дзяржавы не можа выконваць свае абавязкі, яго зараз замяняе старшыня "савета рэспублікі", але не прэм'ер-міністр.
Лукашэнка зняў прэм'ера Галоўчанку, каб той разам з адміністрацыйнай вагой не набыў палітычную. Новы прэм'ер, Аляксандр Турчын, фігура зусім бяспечная для Лукашэнкі.
Яўген Кісялёў нагадаў аб магчымай угодзе паміж ЗША і Лукашэнкам, аб якой пісала газета The Ne w York Times. Наталля Радзіна не бачыць ніякіх прыкмет, што гэтыя дамоўленасці дзейнічаюць:
- Як я і казала, угода не адбылася. Лукашэнка не будзе вызваляць значных фігур, лідараў беларускай апазіцыі, у абмен ні на якія "пернікі" з боку ЗША. Меркавалася, што могуць быць знятыя санкцыі на беларускі калій, але без скасавання аналагічных абмежаванняў Еўропай Лукашэнку гэта ніякіх бенэфітаў не прынясе.
Вызваляць жа лідараў беларускай апазіцыі, такіх як Мікола Статкевіч, кандыдата ў прэзідэнты Віктара Бабарыка, вядомага блогера Сяргея Ціханоўскага, ён не гатовы. Лукашэнка разумее, што гэтыя людзі нясуць для яго пагрозу.
У канцы размовы Наталля Радзіна заявіла, што без наймацнейшага ціску на Расею і ўсёабдымнай дапамогі Украіне ніякага замірэння не будзе:
- Трэба разумець усю падступнасць і небяспеку пуцінскага рэжыму. Важна ведаць, што ў доўгатэрміновым перспектыве яны не збіраюцца спыняць вайну. Так, магчыма, Пуцін пагодзіцца на гэтыя 30 дзён замірэння (хоць я і ў гэтым сумняваюся), але мы ведаем, што вайна будзе працягвацца, ён не пакіне спроб захапіць Украіну.
Мяне натхніла сустрэча начальнікаў генеральных штабоў еўрапейскіх краін, дзе было заяўлена, што "новай Ялты" не будзе, новага перадзелу свету не будзе. Не будзе сыходу нейкіх краін - Украіны ці Беларусі - пад уплыў Расеі. Не будзе "менскіх пагадненняў", якія скончыліся няўдачай, бо Украіне не далі сур'ёзных гарантый бяспекі. Гэта значыць, што Еўропа робіць высновы са сваіх памылак. А ЗША будуць вымушаныя ўсвядоміць факт таго, што галоўная пагроза на еўрапейскім кантыненце - пуцінскі рэжым і яго супольнік Лукашэнка. Амерыканцы і еўрапейцы павінны будуць супрацьстаяць гэтым выклікам.